contact [email protected]
Nieuwsbrief maart 2025
Het Osbroekkasteel : een te beschermen monument.
(Luc Van Der Helst vvak mededelingen 2016)
(Luc Van Der Helst vvak mededelingen 2016)
Nieuwsbrief november 2024
Instandhouding en Restauratie van Funerair Erfgoed: De Grafkapel de Clippele – De Wolf
Een Grafkapel Volledig in Arduin
Op de Stedelijke Begraafplaats van Aalst, Blok D, nummer 13, staat de licht vervallen grafkapel van de families de Clippele – De Wolf. Dit neogotische monument, hoewel bescheiden van ontwerp, is volledig opgetrokken in arduin, zelfs tot aan het dak.
Neogotische Grafkapellen zijn Zeldzaam
Neogotische grafkapellen zijn een zeldzaamheid in België. Een vergelijkbaar neogotisch grafmonument staat op de begraafplaats van Deurne: de grafkapel van de familie Collin-Verellen, gebouwd in 1890 naar een ontwerp van architect Th. Preniauw uit Lede, een buurgemeente van Aalst (Monumenten & Landschappen, 11/3, mei-juni 1992). Vermoedelijk dateert de grafkapel de Clippele – De Wolf uit 1888, waarmee het een van de oudste monumenten op de Stedelijke Begraafplaats is. Zonder restauratie en instandhouding zou dit erfgoed verloren dreigen te gaan.
Financiering door Private Schenkingen, de Koning Boudewijnstichting en Provincie Oost-Vlaanderen
De restauratie van dit erfgoed vergt aanzienlijke middelen, die voornamelijk bijeen zijn gebracht door giften van familieleden van de hier begraven voorouders François De Wolf (1820–1888), zijn schoonzoon Paul de Clippele (1864–1947), achterkleinzoon Lucien de Clippele (1894–1968), diens echtgenotes en aanverwante familieleden. Dit project zou echter niet zijn gestart zonder de steun van de Provincie Oost-Vlaanderen en de Koning Boudewijnstichting. Dankzij een investeringssubsidie voor klein historisch erfgoed van de provincie en het donatiewervingsprogramma van de Koning Boudewijnstichting kon de familie de benodigde fondsen werven. De provincie kende een subsidie toe van 8.125 euro. Daarnaast biedt een fiscale korting van 45% een extra stimulans: zo kan een donatie van 1.000 euro worden gerealiseerd met een netto-uitgave van 1.818 euro na fiscale aftrek.
Monumentenwacht: Zorgvuldige en Grondige Restauratie
Voor een duurzaam herstel schakelden wij Monumentenwacht in. Voor een bescheiden bijdrage leverden zij een gedetailleerd technisch rapport met aanbevelingen voor de noodzakelijke restauratiewerken. Dit rapport vormde de basis voor het bestek, opgesteld door restauratiebedrijf Lapis Arte (lapisarte.be).
Belangrijkste Restauratiewerkzaamheden:
De oorspronkelijke deur werd in de jaren 80 verwijderd, en er zijn geen tekeningen of foto’s van het origineel bewaard gebleven. Voor de nieuwe deur laten we ons inspireren door bestaande neogotische grafkapellen, om het authentieke karakter van de kapel zoveel mogelijk te behouden.
Een Inspirerend Voorbeeld voor het Behoud van Funerair Erfgoed
Deze gezamenlijke inspanningen dragen bij aan het behoud van waardevol funerair erfgoed voor toekomstige generaties. Met dit project hopen wij tevens een inspirerende bijdrage te leveren aan andere families die hun eigen funerair erfgoed in stand willen houden.
Een Grafkapel Volledig in Arduin
Op de Stedelijke Begraafplaats van Aalst, Blok D, nummer 13, staat de licht vervallen grafkapel van de families de Clippele – De Wolf. Dit neogotische monument, hoewel bescheiden van ontwerp, is volledig opgetrokken in arduin, zelfs tot aan het dak.
Neogotische Grafkapellen zijn Zeldzaam
Neogotische grafkapellen zijn een zeldzaamheid in België. Een vergelijkbaar neogotisch grafmonument staat op de begraafplaats van Deurne: de grafkapel van de familie Collin-Verellen, gebouwd in 1890 naar een ontwerp van architect Th. Preniauw uit Lede, een buurgemeente van Aalst (Monumenten & Landschappen, 11/3, mei-juni 1992). Vermoedelijk dateert de grafkapel de Clippele – De Wolf uit 1888, waarmee het een van de oudste monumenten op de Stedelijke Begraafplaats is. Zonder restauratie en instandhouding zou dit erfgoed verloren dreigen te gaan.
Financiering door Private Schenkingen, de Koning Boudewijnstichting en Provincie Oost-Vlaanderen
De restauratie van dit erfgoed vergt aanzienlijke middelen, die voornamelijk bijeen zijn gebracht door giften van familieleden van de hier begraven voorouders François De Wolf (1820–1888), zijn schoonzoon Paul de Clippele (1864–1947), achterkleinzoon Lucien de Clippele (1894–1968), diens echtgenotes en aanverwante familieleden. Dit project zou echter niet zijn gestart zonder de steun van de Provincie Oost-Vlaanderen en de Koning Boudewijnstichting. Dankzij een investeringssubsidie voor klein historisch erfgoed van de provincie en het donatiewervingsprogramma van de Koning Boudewijnstichting kon de familie de benodigde fondsen werven. De provincie kende een subsidie toe van 8.125 euro. Daarnaast biedt een fiscale korting van 45% een extra stimulans: zo kan een donatie van 1.000 euro worden gerealiseerd met een netto-uitgave van 1.818 euro na fiscale aftrek.
Monumentenwacht: Zorgvuldige en Grondige Restauratie
Voor een duurzaam herstel schakelden wij Monumentenwacht in. Voor een bescheiden bijdrage leverden zij een gedetailleerd technisch rapport met aanbevelingen voor de noodzakelijke restauratiewerken. Dit rapport vormde de basis voor het bestek, opgesteld door restauratiebedrijf Lapis Arte (lapisarte.be).
Belangrijkste Restauratiewerkzaamheden:
- Herstel van het bewaard gebleven bekronend kruis, dat opnieuw werd geplaatst en verankerd met lood.
- Stabilisatie van de kapelvloer en de voorste boordsteen.
- Reparatie van scheuren in de natuursteen en herstel van voegen met aangepaste mortel.
- Vervanging van roestige verankeringen door roestvrij materiaal.
- Restauratie van glas-in-loodramen, voorzien van gaasbescherming.
- Herstel van de kolommen in de graftuin en reconstructie van originele decoratieve elementen. Op basis van onderzoek worden twee vuurvlammen vervaardigd in Belgische blauwe hardsteen.
De oorspronkelijke deur werd in de jaren 80 verwijderd, en er zijn geen tekeningen of foto’s van het origineel bewaard gebleven. Voor de nieuwe deur laten we ons inspireren door bestaande neogotische grafkapellen, om het authentieke karakter van de kapel zoveel mogelijk te behouden.
Een Inspirerend Voorbeeld voor het Behoud van Funerair Erfgoed
Deze gezamenlijke inspanningen dragen bij aan het behoud van waardevol funerair erfgoed voor toekomstige generaties. Met dit project hopen wij tevens een inspirerende bijdrage te leveren aan andere families die hun eigen funerair erfgoed in stand willen houden.
Het volledig rapport van Monumentenwacht Meer...
Uit nieuwsbrief november 2024
Huis De Bolle nog steeds met afbraak bedreigd!
Het is inderdaad juist dat geen van deze drie panden op de inventaris Onroerend Erfgoed staan,
beschermd zijn als monument of gevat in een beschermd stadsgezicht. Wel zijn ze gelegen binnen de
vastgestelde archeologische zone ‘Historische stadskern van Aalst’ (MB 19.02.2016).Vlaanderen initieerde
een inventaris bouwkundig erfgoed voor haar hele grondgebied, dewelke voor Aalst werd gerealiseerd in
1977-1978. Bijna 50 jaar later is de huidige – intussen vastgestelde – inventaris bouwkundig erfgoed
dringend toe aan actualisatie. De inventaris van het agentschap Onroerend Erfgoed is onvolledig en niet
up-to-date en is bij gevolg geen goede basis om de cultuurhistorische aspecten bij vergunningen te
beoordelen.
Zo beschikt de binnenstad van Aalst over waardevolle interbellum architectuur die voor het grootste deel
nog niet is geïnventariseerd. De beeldkwaliteit van de stad is erg verwant aan het bewaarde historische
patrimonium dat de stad karakteristiek maakt. Dit erfgoed maakt deel uit van de geschiedenis en de
identiteit van de stad. Het verlies van dit patrimonium zou een achteruitgang van de beeldkwaliteit
betekenen op een markante locatie in het stadshart.
De elementen die in dit advies worden opgelijst werden overigens reeds vanuit beleidsbeslissing kracht
bijgezet. De drie voornoemde panden werden namelijk opgenomen in het voorstel tot herinventarisatie
binnen het projectgebied (linkeroever) van het ‘Beeldkwaliteitsplan stadshart Aalst’. Het college van
burgemeester en schepenen nam kennis van het conclusierapport van deze studie, waarvan de opdracht
werd uitgevoerd door ARAT Architecten, Import.Export Architecture en Ars Horti (2022-2024).
Gelet op al deze overwegingen is het advies van het team ongunstig. De panden Zwarte Zustersstraat 13,
15 en 17, met name de hoofdgebouwen, dienen te worden behouden met respect voor de aanwezige
erfgoedwaarden.
beschermd zijn als monument of gevat in een beschermd stadsgezicht. Wel zijn ze gelegen binnen de
vastgestelde archeologische zone ‘Historische stadskern van Aalst’ (MB 19.02.2016).Vlaanderen initieerde
een inventaris bouwkundig erfgoed voor haar hele grondgebied, dewelke voor Aalst werd gerealiseerd in
1977-1978. Bijna 50 jaar later is de huidige – intussen vastgestelde – inventaris bouwkundig erfgoed
dringend toe aan actualisatie. De inventaris van het agentschap Onroerend Erfgoed is onvolledig en niet
up-to-date en is bij gevolg geen goede basis om de cultuurhistorische aspecten bij vergunningen te
beoordelen.
Zo beschikt de binnenstad van Aalst over waardevolle interbellum architectuur die voor het grootste deel
nog niet is geïnventariseerd. De beeldkwaliteit van de stad is erg verwant aan het bewaarde historische
patrimonium dat de stad karakteristiek maakt. Dit erfgoed maakt deel uit van de geschiedenis en de
identiteit van de stad. Het verlies van dit patrimonium zou een achteruitgang van de beeldkwaliteit
betekenen op een markante locatie in het stadshart.
De elementen die in dit advies worden opgelijst werden overigens reeds vanuit beleidsbeslissing kracht
bijgezet. De drie voornoemde panden werden namelijk opgenomen in het voorstel tot herinventarisatie
binnen het projectgebied (linkeroever) van het ‘Beeldkwaliteitsplan stadshart Aalst’. Het college van
burgemeester en schepenen nam kennis van het conclusierapport van deze studie, waarvan de opdracht
werd uitgevoerd door ARAT Architecten, Import.Export Architecture en Ars Horti (2022-2024).
Gelet op al deze overwegingen is het advies van het team ongunstig. De panden Zwarte Zustersstraat 13,
15 en 17, met name de hoofdgebouwen, dienen te worden behouden met respect voor de aanwezige
erfgoedwaarden.
Toekomst “Huis De Hert“ BLIJFT ONZEKER!
Het “huis De Hert” aan de hoek van de Pontstraat en het Sint-Martensplein staat er al jaren verwaarloosd bij. Nochtans is dit een merkwaardig gebouwencomplex, al in 1477 vermeld als de “erve De Stove” en doorheen de eeuwen bewoond door vooraanstaande Aalsterse families.
Het pand was in de 19de eeuw al verdeeld in twee huizen: van de oorspronkelijke 7 traveeën werden er nl. 3 richting Stoofstraat afgesplitst maar de twee woningen bleven visueel bij elkaar aansluiten. Het tweede huis werd in 1964 afgebroken voor de bouw van een winkel in schoolbenodigdheden van de familie Simal. De nieuwbouw breekt stilistisch volledig met het hoekhuis. Dat laatste is momenteel een gedecapeerde baksteenbouw met o.a. een door neorocaillemotieven versierde vleugeldeur.Het interieur bevat schilderijen op doek uit de 18de eeuw. De dienstgebouwen aan het Sint-Martensplein hebben een blinde straatgevel en zijn bekroond met een mansardedak. Een binnenplein met koetshuis geeft uit op de Stoofstraat via een grote overluifelde rondboogpoort. Naar verluidt zouden de eigenaars bekommerd zijn omtrent de toekomst van het complex en werd contact opgenomen met de Monumentenwacht die al verschillende malen het huis heeft bezocht om de bouwsituatie na te gaan. Concrete restauratieplannen zijn er voor zover ons bekend niet. Het zou uitermate jammer zijn moest dit gebouw door verdere verwaarlozing verloren gaan. We volgen de verdere evolutie op en willen eigenaars én stedelijke overheid aanzetten tot bijzondere zorg voor dit historisch en architecturaal fraai en buitengewoon geheel. Dit kan het vertrekpunt zijn voor een algehele opwaardering van de hele buurt.
Over het Huis De Hert verscheen in 2014 een brochure van de hand van enkele bestuursleden, geïnteresseerden vinden daar meer informatie over dit belangwekkend monument. Verkrijgbaar via het boekenkraam.
Het pand was in de 19de eeuw al verdeeld in twee huizen: van de oorspronkelijke 7 traveeën werden er nl. 3 richting Stoofstraat afgesplitst maar de twee woningen bleven visueel bij elkaar aansluiten. Het tweede huis werd in 1964 afgebroken voor de bouw van een winkel in schoolbenodigdheden van de familie Simal. De nieuwbouw breekt stilistisch volledig met het hoekhuis. Dat laatste is momenteel een gedecapeerde baksteenbouw met o.a. een door neorocaillemotieven versierde vleugeldeur.Het interieur bevat schilderijen op doek uit de 18de eeuw. De dienstgebouwen aan het Sint-Martensplein hebben een blinde straatgevel en zijn bekroond met een mansardedak. Een binnenplein met koetshuis geeft uit op de Stoofstraat via een grote overluifelde rondboogpoort. Naar verluidt zouden de eigenaars bekommerd zijn omtrent de toekomst van het complex en werd contact opgenomen met de Monumentenwacht die al verschillende malen het huis heeft bezocht om de bouwsituatie na te gaan. Concrete restauratieplannen zijn er voor zover ons bekend niet. Het zou uitermate jammer zijn moest dit gebouw door verdere verwaarlozing verloren gaan. We volgen de verdere evolutie op en willen eigenaars én stedelijke overheid aanzetten tot bijzondere zorg voor dit historisch en architecturaal fraai en buitengewoon geheel. Dit kan het vertrekpunt zijn voor een algehele opwaardering van de hele buurt.
Over het Huis De Hert verscheen in 2014 een brochure van de hand van enkele bestuursleden, geïnteresseerden vinden daar meer informatie over dit belangwekkend monument. Verkrijgbaar via het boekenkraam.
GESPOT: Huis De Meerminne in de steigers
Enkele beelden van voor de renovatie.
Aansluitend bij de nieuwsbrief van november 2024